اختلال وسواس فکری عملی (OCD)چیست؟

اختلال وسواس فکری عملی یک وضعیت روانی است که در آن فرد افکار وسواس و در پی ‌آن رفتارهای اجباری دارد و این وضع به عملکرد و کارکرد وی در حوزه‌های مختلف لطمه وارد کرده است. OCD  می‌تواند مردان، زنان و کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. علائم این اختلال در افراد می‌تواند از سن 6 سالگی نمایان شود با این حال اغلب از دوران بلوغ و اوایل بزرگسالی شروع می‌شود

درمان‌های موثر برای OCD:

در حالی که درگیری با این اختلال بر کیفیت زندگی فرد اثر می‌گذارد، تا به امروز درمان‌های متعددی برای آن پیشنهاد شده و به کمک افراد آمده است. از رایج‌ترین درمان‌های موثر برای OCD دارودرمانی و درمان شناختی رفتاری است. اما طی سال‌های گذشته یک درمان مکمل و در مواردی جایگزین دارودرمانی به بیماران پیشنهاد می‌شود که اثربخشی چشمگیری در کاهش علائم اختلال وسواس و بازگردندان مراجعان به زندگی طبیعی داشته است. درمان ایمن rTMS یک روش غیرتهاجمی برای تحریک یا تغییر فعالیت در مغز با استفاده از میدان‌های مغناطیسی است. در طول جلسات درمان، بیمار روی یک صندلی می‌نشیند در حالی که دستگاه TMS به قسمت بیرونی سر آنها فشار داده می‌شود. داخل دستگاه یک سیم‌پیچ وجود دارد و هنگامی که جریان الکتریکی از این سیم پیچ عبور می‌کند، میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود که از طریق مو، پوست سر، ماهیچه و جمجمه عبور کرده و به ناحیه‌ی موردنظر در مغز وارد می‌شود و عملکرد آن را به حالت طبیعی برمی‌گرداند. لازم به ذکر است که این روش به هیچ عنوان برق و شوک نیست و کاملا غیرتهاجمی و ایمن بوده و بیمار حتی غالبا جز ضربات معمولی روی سر هیچ دردی حس نمی‌کند و بعد از هر جلسه می‌تواند بلافاصله به فعالیت‌های طبیعی خود بپردازد. بر اساس علائم مراجع و مشکلی که دارد، روانپزشک پروتکل درمانی موردنظر را که روی نواحی مرتبط با OCD باید اعمال شود همراه با تعداد جلسات درمان و فواصل بین آن‌ها تعیین می‌کند. بیماران در طول انجام جلسات هیچ آرامبخش یا مسکنی دریافت نخواهند کرد. در این روش درمانی ناراحتی مراجعان به ندرت اتفاق می‌افتد که ممکن است در جلسات اول و بخاطر سردردهای خفیف باشد.

یک نکته‌ی بسیار مهم در مورد این درمان وجود دارد که شاید نام این روش به گوش افراد زیادی غریبه باشد درحالی که از سال ۲۰۰۸ تاییدیه‌ی سازمان جهانی بهداشت را دریافت کرده و اثربخشی پروتکل‌های آن برای درمان اختلالات متعددی از جمله افسردگی، وسواس، اضطراب و … اثبات شده است و در حال حاضر این درمان توسط متخصصان زیادی در ایران نیز ارائه می‌شود. از اصلی‌ترین مزایای این درمان، بی‌عارضه بودن آن نسبت به دارودرمانی و همچنین کوتاه مدت بودن آن و عدم ایجاد وابستگی در بیماران است که پس از درمان و به مرور و به صلاحدید پزشک وارد جلسات تثبیتی شده و درحالی که علائم اختلال بازگشت نخواهند داشت، درمان به مرور به پایان می‌رسد.براساس تحقیقات انجام شده اثربخشی درمان rTMS بر کاهش علائم وسواس در اکثر افراد دیده شده و در حدود نیمی از بیماران درمان تقریبا به طور کامل اتفاق افتاده است.

نتیجه‌گیری :

اختلال وسواس فکری عملی (OCD) تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی افراد دارد و درمان‌های مختلفی برای کاهش علائم آن پیشنهاد شده است. در کنار دارودرمانی و درمان شناختی-رفتاری، روش rTMS به‌عنوان یک درمان غیرتهاجمی و ایمن توانسته است اثربخشی بالایی در کاهش علائم OCD نشان دهد. این روش که از سال ۲۰۰۸ تأییدیه سازمان جهانی بهداشت را دریافت کرده، بدون ایجاد وابستگی و با دوره درمانی کوتاه، به بیماران کمک می‌کند تا به زندگی عادی بازگردند. تحقیقات نشان داده‌اند که rTMS برای بسیاری از افراد مبتلا به OCD مؤثر بوده و در نیمی از بیماران، درمان تقریباً به‌طور کامل موفقیت‌آمیز بوده است